Ν. ΠΗΛΙΟ, ΤΟ ΔΕΔΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΑΠ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΚΗ ΕΝΟΣ “ΝΕΟΥ ΔΗΜΟΥ”

 Του Θεοχάρη Βλάχου 

“Σε μια συγκυρία που με την νέα ΚΑΠ 2014-2020 η γεωργική γη θα παίρνει στο εξής επιδότηση 38 με 40 από 56 Ευρώ το στρέμα που κατά μέσο όρο ίσχυε μέχρι σήμερα είναι μείζονος σημασίας ο υποστηρικτικός σχεδιασμός δράσης και ανάδειξης των παραγωγικών δυνατοτήτων από έναν κατεξοχήν αγροτικό Δήμο όπως αυτόν του Νοτίου Πηλίου μέσα στις νέες συνθήκες.”

Μετά δύο χρόνων συζητήσεων και έντονων αντιθέσεων (κυρίως για το ύψος των επιδοτήσεων), η νέα ΚΑΠ 2014-2020 είναι σε εφαρμογή με διατήρηση της δομής των δύο πυλώνων της. Στον πρώτο πυλώνα που περιλαμβάνονται οι άμεσες ενισχύσεις οι οποίες μειώνονται κατά 12% σε 1,94 δις Ευρώ από 2,22 δις Ευρώ. 

Οι επιδοτήσεις θα δίνονται ανά στρέμα και ανεξάρτητα από το κόστος παραγωγής. 

Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει καταλήξει ακόμη αν θα αποτελεί ολόκληρη η χώρα μια ενιαία περιφέρεια ή περισσότερες, αν θα διακρίνει τις εκτάσεις σε δύο κατηγορίες (καλλιεργούμενες-βοσκότοποι) και αν θα διαχωρίζονται αυτές σε ορεινά και πεδινά τμήματα. Σε κάθε περίπτωση ο μεγάλος χαμένος θα είναι οι μικροκληρούχοι με υψηλές επιδοτήσεις άνω των 100 Ευρώ ανά στρέμα όπου συμπεριλαμβάνεται μεταξύ άλλων και το ελαιόλαδο. Στο Πήλιο με μεγάλο ποσοστό μικρομεσαιών αγροτών με μικρή και πολυτεμαχισμένη ιδιοκτησία γης οι συνέπειες της νέας κοινής αγροτικής πολιτικής θα είναι εξαιρετικά δυσμενείς με αυτή την επιδοματοποίηση των άμεσων ενισχύσεων, αφού ταυτόχρονα εισάγεται και ο χαρακτηρισμός “ενεργός αγρότης” ως κριτήριο απονομής εισοδηματικής ενίσχυσης, όπου πιθανόν να μην συμπεριληφθούν αγρότες με μικρή ιδιοκτησία και περιστασιακά ασχολούνται και με άλλη δουλειά για να ζήσουν. Είναι γνωστή η απόφαση του 2010 από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κατόπιν σχετικής εισήγησης της ΠΑΣΕΓΕΣ για κόψιμο των επιδοτήσεων σε 170.000 δικαιούχους μέχρι και 200 Ευρώ που επιστράφηκαν τελικά στην ΕΕ με τη δικαιολογία ότι το διοικητικό κόστος ήταν μεγάλο. Αντικειμενικά, η αποσύνδεση από την παραγωγή είναι αντικίνητρο, αλλά απολύτως συμβατή με τις επιταγές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου για κατάργηση των επιδοτήσεων καλλιέργειας στο όνομα της επιδίωξης του ανόθευτου ανταγωνισμού. Ενδιαφέρον στοιχείο αποτελεί και το λεγόμενο “πρασίνισμα” της ΚΑΠ με πρόσχημα την ενίσχυση της βιοποικιλότητας, το οποίο δεν είναι τίποτα περισσότερο από αύξηση της επιδότησης κατά 30% σε όσους έχουν πάνω από 150 στρέματα και αφήνουν ακαλλιέργητο το 5% με στόχο το 7% από το 2017 και μετά. Αυτό σημαίνει ότι σημαντικές παραγωγικές εκτάσεις θα μείνουν αναξιοποίητες. Μια παρόμοια μέθοδος με εκείνη της δεκαετίας του 1980 που επιδοτούνταν το θάψιμο αγροτικών προιόντων.

Στον δεύτερο πυλώνα  που περιλαμβάνονται οι επιδοτήσεις για την γεωργική ανάπτυξη, οι λεγόμενες επιχειρηματικές επιδοτήσεις οι οποίες μειώνονται κατά 6% σε 3,8 δις Ευρώ από 4 δις Ευρώ.

Η εθνική συμμετοχή κυμαίνεται ανάλογα με το ΑΕΠ της χώρας σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωπαικής Ενωσης, προβλέπεται δυνατότητα μεταφοράς σε κάθε εθνικό κράτος ως και του 15% μεταξύ των δύο πυλώνων, 30% των πόρων κατανέμονται για μετριασμό της κλιματικής αλλαγής για γεωργοπεριβαλλοντικά και βιολογική καλλιέργεια και τέλος 5% πηγαίνει στο Leader που το εκμεταλλεύονται κυρίως επιχειρηματίες.

Στον ιδιαίτερα εύαισθητο γεωγραφικό και παραγωγικό χώρο του Νοτίου Πηλίου  λόγω των ιδιόμορφων συνθηκών της πρόσβασης και της μονοκαλλιέργειας ελιάς και με τα νέα δεδομένα της ΚΑΠ είναι περισσότερο από ποτέ επιτακτική η ανάγκη υποστηρικτικών δράσεων και ενεργοποίησης αναπτυξιακών αντανακλαστικών του αγροτικού χώρου. Τα εργαλεία για αυτή τη στόχευση είναι διαθέσιμα με τις υπάρχουσες και νέες αρμοδιότητες Δήμων με βάση το Ν.3463/2006 «Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων» και τους Ν.3852/2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης», Ν. 3870/2010, Ν. 3905/2010 και Ν.3979/2011, αρκεί αυτά να χρησιμοποιηθούν ως εφαλτήριο και προωθητική δύναμη μιας “άλλης αντίληψης” περί Διοίκησης ανοιχτής στην κοινωνία  - πέρα και έξω από τις αγκυλώσεις και καθυστερήσεις του παρελθόντος από δοκιμασμένους και ανεπαρκείς τοπικούς μηχανισμούς εξουσίας -  και διαδραστικής ωφέλειας με υποστήριξη μιας δημοτικής γεωργικής πολιτικής που θέτει στον πυρήνα της σταθερά και δίκαια εισοδήματα για τους αγρότες και προσιτές τιμές για τους καταναλωτές μέσω οικονομικά και οικολογικά βιώσιμων μορφών παραγωγής, σχεδιάζοντας τη στρατηγική της γύρω από:

- Σύσταση και λειτουργία Γραφείων Δημοτικής Γεωργικής Ανάπτυξης.

- Μελέτη και εκτέλεση έργων τεχνικής υποδομής, τοπικής σημασίας, που αφορούν στη γεωργία,

την κτηνοτροφία και την αλιεία και ιδίως αυτών που σχετίζονται με την αγροτική οδοποιία, την κατασκευή λιμνοδεξαμενών, τα έργα βελτίωσης βοσκοτόπων και τα εγγειοβελτιωτικά έργα.

- Ερευνα και μελέτη κάθε θέματος για την ανάπτυξη της γεωργίας, κτηνοτροφίας, και αλιείας καθώς και τη διατήρηση του αγροτικού, κτηνοτροφικού και αλιευτικού πληθυσμού  στις εστίες τους.

- Ανάπτυξη, προστασία, εκτίμηση και παρακολούθηση της φυτικής και ζωικής παραγωγής.

- Σύνδεση αγροτικής παραγωγής και τουριστικής ανάπτυξης.

- Προώθηση προγραμμάτων εγκατάστασης νέων αγροτών.

- Εκτίμηση και παρακολούθηση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής ως και των απολαμβανομένων υπό των παραγωγών τιμών γεωργικών προϊόντων.

- Παρακολούθηση της πορείας των αγορών των γεωργικών προϊόντων και η λήψη αντιπροσωπευτικών τιμών.

- Ενημέρωση του αγροτικού πληθυσμού για τις βελτιωμένες μεθόδους παραγωγής και οργάνωσης των εκμεταλλεύσεων για την αντιμετώπιση των τεχνικών, οικονομικών και διαρθρωτικών προβλημάτων στο πλαίσιο των προγραμμάτων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.

- Συνεργασία με Ιδρύματα έρευνας της αγροτικής, κτηνοτροφικής και αλιευτικής παραγωγής.

- Ευρύτερη διάδοση στον αγροτικό κόσμο, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, γνώσεων για την εφαρμογή βελτιωμένων μεθόδων καλλιέργειας.

- Καλύτερη οργάνωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στο πλαίσιο σχεδίων βελτίωσης.